«Η Αυτοδιοίκηση σε κατάσταση θεσμικής σύγχυσης και διαρκούς μετάλλαξης»
«Η Αυτοδιοίκηση ως πειραματόζωο της κεντρικής εξουσίας: Κάθε νέα "μεταρρύθμιση", μια νέα οπισθοδρόμηση»
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα δεν βρίσκεται απλώς σε κρίση. Βρίσκεται σε διαρκή ανακατασκευή. Σε μια ατέρμονη διαδικασία ανασχεδιασμών, αλλαγών, «βελτιώσεων» και νέων νόμων που καταλήγουν να αλληλοαναιρούνται. Κάθε κυβέρνηση, κάθε υπουργός, κάθε νέα πολιτική συγκυρία φέρνει μαζί της έναν νέο «οδικό χάρτη» για την Αυτοδιοίκηση – και στην πραγματικότητα, απλώς τη χάνει από το χάρτη.
Από τον «Καποδίστρια» και τον «Καλλικράτη» μέχρι τον «Κλεισθένη» και τα νομοθετήματα των τελευταίων κυβερνήσεων, το θεσμικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης έχει γίνει πλέον πεδίο μάχης για μικροκομματικά παιχνίδια. Οι αλλαγές δεν κρίνονται με βάση τα αποτελέσματα, αλλά με βάση την κομματική ταυτότητα που τις συνοδεύει. Έτσι, η μια μεταρρύθμιση έρχεται όχι για να χτίσει πάνω στην προηγούμενη, αλλά για να την κατεδαφίσει.
Αποτέλεσμα; Ένα θολό, ασταθές και αποσπασματικό θεσμικό τοπίο. Δήμοι που δεν ξέρουν αν αύριο θα έχουν τις ίδιες αρμοδιότητες, τις ίδιες δομές, τα ίδια όργανα. Στελέχη που προσπαθούν να εφαρμόσουν νόμους που τροποποιούνται πριν καν εφαρμοστούν. Ένα κράτος που διαρκώς υπόσχεται την ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης, την ώρα που της φορτώνει αρμοδιότητες χωρίς πόρους, χωρίς υποστήριξη, χωρίς στοιχειώδη οργανωτικό σχεδιασμό.
Η νομοθετική βροχή έχει προκαλέσει θεσμική πλημμύρα. Χρειαζόμαστε πια έναν νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης όχι για να φέρει ακόμα μία «μεγάλη μεταρρύθμιση», αλλά για να συμμαζέψει το χάος. Για να συγκεντρώσει σε ένα σώμα όσα ισχύουν, όσα τροποποιήθηκαν, όσα διορθώθηκαν, όσα συμπληρώθηκαν, όσα δεν πρόλαβαν να καταργηθούν. Για να δώσει επιτέλους στους ΟΤΑ ένα λειτουργικό θεσμικό πλαίσιο, χωρίς διαρκείς εναλλαγές που ακυρώνουν κάθε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Γιατί η αλήθεια είναι απλή: δεν φταίνε οι δήμοι, δεν φταίνε οι νόμοι, δεν φταίει η Αυτοδιοίκηση. Φταίει το γεγονός ότι ουδέποτε υλοποιήθηκε με σοβαρότητα και συνέχεια η οποιαδήποτε μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Ο Ελεγκτής Νομιμότητας, που προβλέφθηκε από το 2010 ως ανεξάρτητος θεσμός, δεν θεσπίστηκε ποτέ. Οι αρμοδιότητες που μεταβιβάστηκαν στους δήμους, δεν συνοδεύτηκαν ποτέ από τους αντίστοιχους πόρους. Και η Αυτοδιοίκηση έμεινε να παλεύει με μισά εργαλεία, ατελείς νόμους και έναν διαρκή κυκλώνα «μεταρρυθμιστικής» ανασφάλειας.
Δεν έχουμε ανάγκη από νέα αρχιτεκτονική. Έχουμε ανάγκη από σταθερότητα, από τήρηση όσων ήδη θεσμοθετήθηκαν, από σοβαρότητα στη διακυβέρνηση. Η Αυτοδιοίκηση δεν χρειάζεται άλλη "μεγάλη ιδέα" – χρειάζεται να την αφήσουν να λειτουργήσει. Να την ενισχύσουν εκεί που υπάρχει πρόβλημα. Να την προστατεύσουν από τον ερασιτεχνισμό της κεντρικής εξουσίας. Και να σταματήσουν να τη χρησιμοποιούν ως πειραματικό πεδίο.
Γιατί κάθε φορά που αλλάζει ο νόμος χωρίς να αλλάζει τίποτε στην πράξη, χάνεται κάτι πιο σημαντικό από τις αρμοδιότητες ή τους πόρους: χάνεται η εμπιστοσύνη στον θεσμό.
📍 Το άρθρο δημοσιεύτηκε επίσης στα:
🔗 KarditsaLive.net
🔗 thesocialist.gr